Jan Lipski herbu Grabie

Jan Lipski herbu Grabie (1739–1832) był jednym z najważniejszych polskich wojskowych i polityków XVIII i XIX wieku, a także kluczową postacią w historii Czerniejewa. Jego życie i działalność miały głęboki wpływ na rozwój tego miasta oraz na historię wojskową i polityczną Rzeczypospolitej w okresie przedrozbiorowym.

Jan Lipski urodził się w 1739 roku jako syn Prokopa Lipskiego, oboźnego wielkiego koronnego i Teresy z Dąmbskich, w szlacheckiej rodzinie noszącej herb Grabie. Już od młodych lat związany był ze służbą wojskową, a jego kariera zaczęła nabierać tempa za panowania Augusta III. W tym okresie, młody Lipski rozpoczął swoją służbę wojskową, zdobywając stopień oficerski w armii koronnej.

Po śmierci Augusta III, Jan Lipski zaangażował się w życie polityczne Rzeczypospolitej, zostając posłem na wielu sejmikach. Jego działalność parlamentarna była ważnym elementem jego kariery, pozwalając mu na zdobycie wpływów, które później umożliwiły realizację jego planów wojskowych i gospodarczych. Lipski był jednym z przedstawicieli szlachty, którzy wzięli czynny udział w reformach mających na celu wzmocnienie armii i państwa, szczególnie w okresie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.

W wyniku swoich zasług w służbie wojskowej, Jan Lipski doszedł do stopnia generała wojsk koronnych. Jako dowódca wojskowy brał udział w licznych przedsięwzięciach obronnych, stając się jednym z kluczowych oficerów w armii Rzeczypospolitej. Ponadto, Lipski pełnił także funkcję rotmistrza w Brygadzie Kawalerii Narodowej, jednostce znanej z wysokiej sprawności bojowej. Jego doświadczenie wojskowe obejmowało także zarządzanie i organizowanie struktur wojskowych, co miało kluczowe znaczenie w kontekście rosnącego zagrożenia ze strony sąsiednich mocarstw, które wkrótce miały podzielić Polskę między siebie.

W 1770 roku Jan Lipski ożenił się z Marianną Koźmińską, córką Leona Koźmińskiego herbu Poraj, właściciela Czerniejewa. To wydarzenie stało się punktem zwrotnym w życiu nie tylko Jana Lipskiego, ale także samego Czerniejewa, które przeżywało wówczas trudny okres zniszczeń po najazdach szwedzkich oraz licznych pożarach.

Dzięki ich wspólnym staraniom, Czerniejewo zyskało nową dynamikę. Lipscy przyczynili się do odbudowy miasta, sprowadzając nowych mieszkańców, w tym liczną społeczność żydowską, która miała duży wpływ na rozwój rzemiosła, zwłaszcza sukiennictwa i przemysłu skórzanego. Poza tym, rodzina Lipskich zapewniała finansową pomoc na odbudowę domów w mieście oraz wsparcie dla lokalnych rzemieślników. W tym czasie Czerniejewo zyskało także nowy charakter urbanistyczny, a powstały wówczas pałac stał się symbolem bogactwa i wpływów rodziny Lipskich.

Pod przewodnictwem Jana Lipskiego, w Czerniejewie powstał okazały pałac, który do dziś stanowi jedno z najważniejszych miejsc w regionie. Zbudowany w stylu barokowym, a następnie przebudowany na klasycystyczny, pałac był centrum życia społecznego i gospodarczego rodziny Lipskich. Otoczony był parkiem, który w późniejszych latach, po zmianach właścicieli, został przekształcony w park krajobrazowy. Pałac nie tylko pełnił funkcje reprezentacyjne, ale także służył jako centrum administracyjne i wojskowe dla Jana Lipskiego i jego potomków.

Jan Lipski, będąc jednym z bardziej wpływowych polityków swoich czasów, brał aktywny udział w życiu politycznym Rzeczypospolitej. Jako wielokrotny poseł na sejm, miał znaczący wpływ na decyzje polityczne, które dotyczyły zarówno spraw wojskowych, jak i administracyjnych. Jego działalność miała na celu wzmocnienie armii i instytucji państwowych, choć zmagania o przyszłość Polski w dobie rozbiorów stawały się coraz trudniejsze.

W 1800 roku Jan Lipski przekazał swoje dobra majątkowe synowi, Józefowi Lipskiemu. Józef Lipski, który po klęsce powstania kościuszkowskiego w 1794 roku udał się na emigrację do Francji, powrócił do Polski w 1803 roku. Jego powrotem do kraju rodzina Lipskich miała nadzieję na kontynuowanie tradycji i odzyskanie wpływów, jednak z biegiem lat pałac w Czerniejewie przeszedł w ręce nowych właścicieli. Po 1815 roku posiadłość została przejęta przez rodzinę Skórzewskich, którzy byli jej właścicielami aż do wybuchu II wojny światowej.

Jan Lipski zmarł 2 kwietnia 1832 roku w swoich dobrach w Trzebini, mając 93 lata. Został pochowany 12 kwietnia 1832 roku w grobie rodzinnym w Czerniejewie, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii Polski, zarówno w aspekcie wojskowym, jak i społecznym.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *